AgroforestryResearch

Fosfor tekort, hmm… Houston do we have another problem?

We hebben vandaag de mond vol over fosiele brandstoffen die schaars worden maar wist je dat Fosfor jammergenoeg misschien wel sneller een groter probleem wordt?
In onderstaande grafiek toont de bovenste lijn wat onze fosfor nood zal zijn in de komende jaren als we niet drastisch ingrijpen en ons gebruik/hergebruik optimaliseren.

Maar wat is fosfor eigenlijk en waarom is het zo belangrijk?

Fosfor is een wezenlijk onderdeel van ons eigen DNA maar tegelijkertijd ook essentieel voor alle levende wezens en alle planten. Daarom is het ook een belangrijk onderdeel van zo goed als alle meststoffen. Zo goed als alle ‘meststoffen’ bevatten fosfor. Met onze intensieve landbouwteelt raakt de bodem uitgeput. Bij het oogsten wordt steeds een deel van de opgenomen voeding aan het systeem onttrokken. De bodem zelf herstelt relatief traag van deze verstoring. Meststoffen toevoegen zijn dan een must om nog voedsel op grote schaal te kunnen telen.

Het fosfor tekort? Het einde van de industriële revolutie.

Volgens sommige bronnen wel. Deze voorspellingen dateren van een hele poos geleden maar blijken vandaag de dag meer dan ooit relevant. Volgens de worldometer de ‘levende statistiek klok zijn we vandaag met meer dan 8 miljard mensen. De nieuwste voorspellingen spreken van zo’n 9,7 miljard mensen in 2050. Dat is zonder economische groei in nieuwe regionen gerekend. Maar dat is zonder economische groei in Africa of China gerekend of biobrandstoffen die ook allemaal fosfor gebruiken. Gemiddeld heeft iedere volwassene zo’n 3 gram fosfor per dag nodig.


Afhankelijkheid van China

Vandaag de dag liggen 75% van de ertsvoorraden in Marokko en de Westelijke Sahara, al staat China in voor de grootste jaarlijkse productie. De mogelijkheden zijn echter beperkt. Deze studie voorspelt dat ook China het zeer binnenkort moeilijk zal krijgen om nog fosfor te ontginnen. Wat ook terug onze voedselproductie in het gedrang zal brengen.


Wat kunnen we doen?

Jammer genoeg hebben wetenschappers in tegenstelling tot bijvoorbeeld hernieuwbare energie hier nog geen oplossing voor. Het toont nog maar eens aan dat anders aan voedselproductie doen geen ‘luxe’ is.

Bij het bemesten met fosfor gaat bij een dosis van 100% slechts zo’n 15% naar de plant. De rest wordt jammergenoeg niet opgenomen maar verdwijnt via de grond in ons grondwater. Het effect is blauwe algengroei en vervuiling van ons grondwater. Dit terwijl fosfor ontzettend schaars zal worden of het eigenlijk al is. Ook bij hydrocultuur en aquaponics zijn deze voedingstoffen essentieel.

Het gebruik van mycorrhiza zou daar een mogelijke oplossing zijn maar dat is tot nu toe in België nog niet toegestaan volgens mijn bronnen bij Biosolutions.

Met vereende krachten…

In the US is de Sustainable Fosfor Aliantie de krachten aan het bundelen om de complexiteit in kaart te brengen en te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om ‘duurzamer’ in te zetten op het gebruik van phosphor en vooral op vlak van milieu impact.

Deze twee researchers hebben de flow van het fosforgebruik in Ierland in kaart gebracht om te onderzoeken waar er mogelijke ‘besparingen’ zouden kunnen worden doorgevoerd. Ze maakten enkele scenario’s om de discussies op gang te brengen. Ook andere instanties zoals DONUTTS (Data on Nutrients to Support Stewardship) zijn aan het onderzoeken welke data er belangrijk wordt om het gebruik nog beter in kaart te brengen.

https://phosphorusplatform.eu/images/Events/PERM4/3%20Shane%20Rothwell%20-%20RePhoKUs.pdf

Ook de EU stelt dat Fosfor essentieel is voor de veiligheid van onze voedselproductie.

In Europa is nauwelijks ruwe fosfor beschikbaar, behalve een zeer kleine hoeveelheid in Finland. Daarom moet vrijwel alle fosfor in Europa van buiten Europa komen. Door de toenemende welvaart in Afrika, Latijns-Amerika en Azië en een steeds groter wordende wereldbevolking groeit de vraag naar fosfor.De afhankelijkheid van Europa van ruwe fosfor van buiten Europa brengt onze toegang en onze toekomstige voedselzekerheid in gevaar.

Het European Sustainable Phosphor program bundelt hier de krachten. Door Covid-19 is de urgentie ondergesneeuwd geraakt. Maar desalnietemin… Wie nog twijfelt aan de urgentie…

België kent zijn eigen mini fosfor verhaal.

Met dank aan Pieter Guderbeke die op zoek ging naar de oorsprong van deze landschapselementen in het Gentse Zelzate. Daar zijn ze na jaren nog op zoek naar manieren om die historische fosfor vervuiling uit het verleden tegen te gaan. Het is duidelijk dat niemand zo’n open mijn in zijn achtertuin wil hebben. Dus naast een mogelijke reductie is het beperken van het gebruik ook gegarandeerd een win win voor het milieu.

Download zijn research rapport hier.

Andere nuttige links

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpls.2021.679916/full

https://www.nature.com/articles/s41467-020-18326-7

Er is hoop

Kijk zeker naar deze webinars want je kan zonder mestoffen als we anders gaan boeren.

Meer kijkplezier

Back to top button