In Amerika groeiden de meeste kinderen op met de fabel van ‘The Lorax’ geschreven door dokter Seuss. In dit verhaal werd de Lariks bestempeld als de ‘spreekbuis’ van de bomen. Of dat klopt of niet laten we in het midden. Maar de ‘Lariksboom’ is een bladverliezende naaldboom en werd magische krachten toegewezen. In onze contreien werd hij vereerd als heilige boom. Het boek van dr Seuss werd destijds bijna exact omgezet in een een animatiefilm die wat gedateerd (1972) maar een vleugje nostalgie kan nooit kwaad. Maar het idee dat deze boom spreekt voor alle bomen, stemt tot nadenken.
De jaarringen, een unieke vingerafdruk
Wist je dat de jaarringen van een boom net zo uniek zijn als een vingerafdruk. De ringen van een boom geven heel wat informatie prijs. De leeftijd is zo’n klassieker en jaarringen tellen is een leuke sport. Maar je kan ook zien hoe het zat met de regen of ziektes. Of er een bosbrand is geweest. Als de boom snel groeit dan kleuren de ringen lichtbruin. Donkere tijden wijzen op trage groei. Iedere boom is uniek. Dus een schijfje boomstam kan je heel wat vertellen.
Maar de Duitse kunstenaar Bartholomeus Traubeck ging nog een stapje verder. Hij ontwierp een draaitafel die de boomringen in muziek kan vertalen. Het album is een absolute aanrader want het klinkt echt hemels. De naald verving hij door sensoren die de informatie over dikte, textuur en kleur via een algoritme omzetten. Zijn elpee heet toepasselijk ‘Years’ en kan je hier downloaden. “Years”, bevat sparren-, essen-, eiken-, esdoorn-, elzen-, walnoot- en beukenbomen.
Bart Backaert, hoofd van de groendienst bekijkt het nog anders. Die jaarringen bevatten de adem van onze voorouders en als je het zo bekijkt dan maakt wat je nu gaat horen meer nog specialer.
De jaarringen van een boom worden geanalyseerd op sterkte, dikte en groeisnelheid. Deze gegevens dienen als basis voor een generatief proces dat pianomuziek uitvoert. Het is in kaart gebracht op een schaal die weer wordt bepaald door het algehele uiterlijk van het hout (variërend van donker tot licht en van sterke textuur tot lichte textuur). De basis voor de muziek is zeker te vinden in de gedefinieerde regelset van programmeren en hardware-instellingen, maar de gegevens die van elke boom worden verkregen, interpreteren deze regelset heel anders.
Bartholomeus Traubeck
Veel luisterplezier
